Z czego składają się paznokcie?
Paznokieć to
martwy ale niezwykle potrzebny wytwór naszego naskórka. Budowa paznokci stóp i
rąk nie różni się.
Zrogowaciałe
komórki nachodzą na siebie dachówkowato. W tym miejscu komórki ułożone są w
sposób ciasny i są bardzo twarde. Główną rolę w powstaniu paznokcia odgrywa
tzw. obłączek – jasny półksiężyconaty kształt. Posiadają go wszystkie paznokcie
jednak nie zawsze jest widoczny. Często najlepiej wysunięty i widoczny przez
płytkę jest na kciuku i palcu wskazującym.
Obłączek to
przednia część korzenia paznokcia ustawiona pod niewielkim kątem do powierzchni
płytki. Biały kolor zawdzięcza leżącej pod nim skórze właściwe, do której
przylega nieco luźniej i silniej odbija się od niego światło. Najmłodsze
warstwy paznokcia ukryte są pod skórą wału paznokciowego. Obłączek produkuje
nowe komórki. Starsze pochylają się lekko do przodu i przesuwają wychodząc spod
skóry.
Blaszka
paznokcia składa się z keratyny. Pokryta jest przejrzystą warstwą
zrogowaciałego naskórka, który jest często ścierany przez np. mycie rąk.
Pozostaje jedynie obrąbek naskórkowy, leżący na granicy tylnego wału paznokcia.
Często przy
pomocy ciążek, czy też radełek staramy się usunąć obrąbek czyli tzw. skórkę.
Kształt,
wielkość i odcień paznokci uzależniony jest od genów. Zdrowa płytka paznokcia
jest całkowicie przejrzysta. Ludzie o szerokich paliczkach posiadają szersze
paznokcie i odwrotnie. Kolor paznokci uzależniony jest od ukrwienia a nie
koloru karnacji.
Część paznokcia, która wychodzi poza
opuszek palca nazywa się wolnym brzegiem. Im bliżej wolnego brzegu paznokcia
tym jest on cieńszy.
Paznokcie w liczbach
Zawsze mnie ciekawiło, np. kiedy
odrosną mi paznokcie po odcięciu? Postaram się odpowiedzieć na takie i inne
pytania dotyczące paznokci w matematycznym ujęciu.
Średnia
grubość kobiecych paznokci wynosi 0,36 mm – męskich 0,38 mm. Z wiekiem
paznokcie nieznacznie grubieją i stają się bardziej kruche.
Najszybszy
wzrost paznokcie obserwowany jest pomiędzy 20 a 30 rokiem życia. Paznokcie u
rąk średnio na dobę rosną o 0,07 mm. U
nóg paznokcie rosną wolniej – 0,02 mm.
Zerwany
paznokieć u ręki odrasta średnio pół roku. U nóg przyjmuje się okres 9
miesięcy.
Paznokcie u człowieka rosną nieprzerwanie od 5 miesiąca ciąży aż do 2-3 dni po śmierci. Dzieje się
tak, iż pomimo przerwania krążenia, komórki paznokci są odporne na głodzenie i
nadal się mnożą, rosną i rogowacieją.
Poco nam paznokcie?
Kto by
powiedział, że paznokcie odgrywają wielką rolę w pozbawianiu świata? Przecież
nie nimi nie czujemy a same w sobie są twarde i nieczułe. No właśnie, jak to
możliwe?
Otóż cały
sekret tkwi w tym, że świat poznajemy w przeważającej mierze dzięki naszym
opuszkom palców. To właśnie płytka paznokci odpowiedzialna jest za naturalną
podporę opuszka, tak aby przy dotykaniu nie wyginał się ku górze i miał lepsze
możliwości dotyku.
Dodatkowo
dzięki paznokciom możemy opuszkiem palca np. naciskać przyciski.
Paznokcie
służą man równie do całkiem prozaicznych rzeczy takich jak drapanie się,
podnoszenie monet czy malowanie dzięki predyspozycji keratyny do barwienia.
Paznokcie
oprócz człowieka posiadają również małpy człekokształtne takie jak goryle czy
szympansy. U innych małp paznokcie pełnią dodatkowo funkcje chwytne.
Podsumowując,
u człowieka paznokcie służą nam jako
podparcie dla opuszka palca co umożliwia nam korzystać ze zmysłu dotyku.
